Παρασκευή 17 Οκτωβρίου 2014

Η εμμονή της ευτυχίας!





Συναντιόμαστε με ανθρώπους καθημερινά και αν παρατηρήσει κανείς τους διαλόγους που διαμείβονται θα διαπιστώσει ότι μετά τις βασικές ερωτήσεις περί υγείας, ακολουθούν αυτές  που έχουν να κάνουν με το πόσο ευτυχισμένος είναι κάποιος στη ζωή του. Πάντα, φυσικά, με βάση τα δικά του κριτήρια. Κριτήρια που ελέγχονται κυρίως από το “έχω” και το “είμαι”. Αρχίζει η ανάλυση περί αναγκών και ελλείψεων-γιατί, συνήθως, εκεί εστιαζόμαστε- καθημερινής ρουτίνας και υποχρεώσεων και η αναζήτηση της χαμένης ευτυχίας είναι γεγονός!

Γιατί όσα και αν έχουμε, πάντα θα θέλουμε περισσότερα! Και αυτή η αέναη προσπάθεια απόκτησης -πραγμάτων, υπηρεσιών, σχέσεων κ.λπ.- είναι κάπως τελματώδης! Τα θέλω δε σταματούν ποτέ, αποτέλεσμα στο οποίο συμβάλλει καθοριστικά και η χρωματιστή πραγματικότητα που μας περιβάλλει, γεμάτη ερεθίσματα, επιλογές -απεριόριστες επιλογές σε κάθε τομέα- όλα ελεύθερα μες το πεδίο της ανθρώπινης βούλησης.  Αυτός είναι ο τρόπος που σκέφτεται ο άνθρωπος. Και η ευτυχία, με τέτοιους όρους, δε ξέρω κατά πόσο είναι εφικτή.

Αλλά τι είναι αυτό που καθιστά κάποιον ευτυχισμένο; Έχει αναρωτηθεί ο καθένας μας τι είναι για τον ίδιο ευτυχία; Και γιατί είναι το ζητούμενο; Ειδικά αυτό το τελευταίο ερώτημα τείνει να απασχολεί περισσότερο, καθώς η επιδίωξη της ευτυχίας παίρνει τη μορφή εμμονής! Με πιο απλούς όρους θα μπορούσαμε να πούμε ότι ευτυχισμένος είναι κάποιος που ξέρει να απολαμβάνει! Μια απλή στιγμή της ημέρας, μια ωραία συζήτηση/συναναστροφή, μια απόφαση που πάρθηκε, μια αλλαγή που συντελέστηκε, μια επιτυχία και πολλά άλλα. Πτυχές μιας καθημερινότητας χωρίς σερπαντίνες και κομφετί!

Το ενδιαφέρον τώρα είναι το γεγονός ότι συχνά υπάρχουν πράγματα που μας κάνουν ευτυχισμένους ενώ -σύμφωνα με τους περισσότερους- δεν είναι ευχάριστα, ούτε εύκολα! Απαιτούν, αντίθετα, κόπο και πολύ προσπάθεια, είναι ρευστά και ασαφή, προκαλούν σύγχυση και μια τάση εσωστρέφειας. Το να μείνει κάποιος, όμως, μόνος με τις σκέψεις του, όχι μόνο κακό δεν είναι -όπως φοβικά το αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι- αλλά και απαραίτητο, αν κανείς θέλει να εξελίξει τον εαυτό του.

Είναι και αυτή η διαδικασία, για κάποιους, πηγή ευτυχίας. Γιατί είναι πυρήνας εξέλιξης. Είναι μια στάση ζωής που μπορεί να μοιάζει ξένη σε κάποιους, όμως οι άνθρωποι που δε φοβούνται να πονέσουν, να στερηθούν, να υπομένουν και να επιμείνουν, τελικά ευτυχούν. Γιατί ξέρουν να εκτιμούν κάθε τι που θα κερδηθεί από μια τέτοια διαδικασία. Όσοι ασχολούνται με τα μαχητικά αθλήματα συνειδητά, το γνωρίζουν αυτό καλά. Η ευτυχία έρχεται όταν απολαμβάνεις κάτι με όλη σου την καρδιά, όσο δύσκολο και αν είναι. Στην πορεία ενός τέτοιου δρόμου θα έρθουν πολλές στιγμές απλής, αγνής ευτυχίας. Τότε δεν έχεις κάτι να ψάξεις, το έχεις ήδη κερδίσει!




Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2014

Διλήμματα...ψευτο-διλήμματα!!!


Προκύπτουν καθημερινά σε κάθε άνθρωπο διλήμματα που, απλώς, μπορεί να καθυστερήσουν μια απόφαση ή να προκαλέσουν μια μικρή σύγχυση στο άτομο μέχρι την απόφαση που θα παρθεί. Υπάρχουν, ωστόσο, διλήμματα που έρχονται ξαφνικά, πέφτουν ως κεραυνός εν αιθρία και διχάζουν τους ανθρώπους. Προκαλούν άγχος, θλίψη, διάθεση ματαίωσης και αναβλητικότητας και τελικά στρες! “Ξεβολεύεται”, κατά μια έννοια, η συνήθεια και, από την άλλη, η ρευστότητα της κατάστασης συνακολουθείται από διάφορες περίεργες ψυχοσωματικές επιπτώσεις!  

Ίσως, περισσότερο, γιατί μια τέτοια κατάσταση ρευστότητας, αβεβαιότητας και ανάγκης να διαλέξει κανείς ή το ένα ή το άλλο και, πιθανόν, να κάνει μια μεγάλη αλλαγή, φέρνει τον κάθε άνθρωπο σε επαφή με την ψυχή που έχει μέσα του και την έχει παραμελήσει ή απλά ξεχάσει. Δεν την ακούει, δεν της επιτρέπει να τον οδηγεί, αφού αυτό που πρυτανεύει συνήθως είναι η στεγνή και περιοριστική, από άποψη φαντασίας, λογική.
Και όμως αυτό είναι λάθος μεγάλο, γιατί αυτό που κινεί τα νήματα της ύπαρξής μας δεν είναι παρά μόνο η ψυχή που καθιστά τον καθένα μας αυτό που είναι. Τι γίνεται όταν το σώμα είναι κουρασμένο; Τι μένει μόνο όταν το μυαλό έχει “κολλήσει” και δε μπορεί να πάρει μια απόφαση; Ποια είναι τα κριτήρια της επιλογής όταν μπαίνει μπροστά το μεγαλύτερο από όλα τα διλήμματα, αυτό του θέλω και του πρέπει;
Τότε έρχεται το ρήγμα! Ρήγμα βαθύ, ικανό να υποσκάψει τα θεμέλια κάθε προσωπικότητας, αφού αυτή έχει δομηθεί, κυρίως, με κριτήρια κοινωνικά, μιας κοινωνίας που έχει νοσήσει από καιρό και έχει χάσει τον βαθύτερο προσανατολισμό της. Αυτό που λείπει περισσότερο από ποτέ είναι η στροφή που οφείλει να κάνει κανείς μέσα του, μια στροφή αυτογνωσίας για να δει ποιος πραγματικά είναι και να αποδεχτεί τον εαυτό του. Όταν αυτό το στάδιο της εξέλιξης αντικαθίσταται από κριτική για τους άλλους και αδυναμία ή φόβο να παραδεχτεί κανείς τις ελλείψεις αλλά και τις δυνατότητές του, τότε η αστάθεια είναι βασικός συνοδοιπόρος κάθε πορείας, μεγάλης ή και αμελητέας!

Κι όμως υπάρχουν άνθρωποι, φωτεινά παραδείγματα γύρω μας που πιστεύουν στον εαυτό τους με έναν υγιή τρόπο, δεν υπερεκτιμούν τις δυνατότητές τους αλλά δε ρίχνουν και τον εαυτό τους. Και όταν έρχεται η “σύγκρουση” ανάμεσα σε πολλαπλές, πιθανές επιλογές και αποφάσεις/δράσεις τότε το αντιμετωπίζουν με έναν τρόπο πολύ απλό! Απλώς αντιλαμβάνονται ότι όλα αυτά τα διλήμματα και τα μπερδέματα δεν είναι παρά ψευτο-διλήμματα! Δημιουργήματα και κατασκευάσματα μιας πραγματικότητας ρευστής, τόσο ρευστής που τίποτα δεν είναι δεδομένο ακόμα και για το επόμενο λεπτό που θα ρθει!
Υπό αυτή τη σκοπιά νιώθει κανείς πιο έντονα ότι όταν έρχεται κάτι στη ζωή μας έχει έρθει για κάποιο λόγο, ή όταν συμβαίνει κάτι που μας στεναχωρεί, μας προβληματίζει ή μας κάνει ανέλπιστα χαρούμενους τότε, πάλι, έχει συμβεί για κάποιο λόγο, που ναι μεν δεν τον γνωρίζουμε άμεσα αλλά κάποια στιγμή όλα τα κομμάτια του παζλ θα δέσουν και θα δούμε πιο καθαρά! Οι αρετές που έχουν ξεχαστεί, αυτές της υπομονής και της αποδοχής, είναι σημαντικά κλειδιά σε μια τέτοια πορεία αυτοσυνείδησης.

Ποιος ο λόγος λοιπόν να υπάρχουν προσκολλήσεις σε “πρέπει” ή εμμονές και φοβίες; Ο άνθρωπος έγινε κομμάτι της κοινωνίας αλλά ξέχασε τη βαθύτερη φύση του. Αυτή για τον καθένα μας είναι κάτι διαφορετικό, ανάλογα με την ποιότητα της ψυχής του καθενός, είναι πάντα εκεί μέσα μας και πολλές φορές, χωρίς να το έχουμε συνειδητοποιήσει, έχει γίνει οδηγός στα δύσκολα. Ας προσπαθήσει ο καθένας να εμπιστευτεί αυτό το κομμάτι του εαυτού του περισσότερο και τότε θα αρχίσει να βλέπει επιλογές μπροστά του που δεν είχα καν υποψιαστεί ότι υπήρχαν.

Τρίτη 13 Μαΐου 2014

Ξεπερνώντας τα όρια... όταν αυτά υπάρχουν!


Όσοι και όσες έχουν τη χαρά να εμπλέκονται με κάποιον τρόπο με τα μαχητικά αθλήματα, είτε σε αγωνιστικό είτε σε απλό, προπονητικό, επίπεδο είναι βέβαιο ότι θα έχουν φτάσει σε αδιέξοδα, των οποίων η προσπέλαση απαιτεί ξεπέρασμα των προσωπικών τους ορίων και κάποια μορφή υπερπροσπάθειας.



Και, καθώς η προπόνηση είναι μια διαρκής κατάσταση, είναι πιθανό να βρεθεί κανείς ανάμεσα σε αντιφατικές εκφράσεις-στάσεις ζωής, δηλαδή, από τη μια, το ότι οφείλεις να  ξεπερνάς τα όρια της αντοχής και της δύναμής σου και, από την άλλη, το ότι δεν πρέπει να ξεπερνάς τα όρια που θέτει συχνά ο οργανισμός και οι δυνάμεις του σώματός σου.

Το ποια από τις δύο οδούς θα επιλέξει κάποιος είναι θέμα αυτό-αντίληψης και διάθεσης για αυτό-πραγμάτωση. Ο καθορισμός ορίων και η συμπόρευση με αυτά είναι, κατά τη γνώμη μου, μια εντελώς αυθαίρετη διαδικασία, αφού τα όρια, αυτά καθαυτά, δεν υφίστανται. Είναι, περισσότερο, κατασκευασμένα από τον ίδιο τον εαυτό του κάθε ατόμου και δομημένα βάσει των φόβων, των αμφιβολιών, των καταπιεσμένων ενστίκτων και της ευρύτερης αντίληψής του για τον εαυτό του και τους άλλους.




Γι’ αυτό και οι άνθρωποι που έχουν αναπτύξει μια σχετική ικανότητα να στρέφονται προς τον εσωτερικό τους κόσμο και έχουν εθιστεί στη διαδικασία της αυτογνωσίας κατάφεραν, πρώτα απ’ όλα, να δουν αυτούς τους ψευδο-περιορισμούς, ώστε αντιλαμβανόμενοι τα γενεσιουργά τους αίτια, τους αποδόμησαν και ανέσυραν από μέσα τους βαθύτερες δυνάμεις για να εξελιχθούν.

Όλο αυτό δεν είναι απλώς μια κατάσταση στιγμιαία, αλλά μια δυναμική διαδικασία, ένα ταξίδι πνευματικής ανάπτυξης και αέναης ανακάλυψης. Οι δυνάμεις αυτές προερχόμενες από την πηγή της δημιουργίας του ανθρώπου, την ψυχή του, έχουν ισχυρότερη ένταση και μεγαλύτερη διάρκεια και ανθεκτικότητα μπροστά σε προκλήσεις και δυσκολίες.



Υπό αυτήν τη σκοπιά ο/η εξασκούμενος/-η στα μαχητικά αθλήματα έχει την ευκαιρία να ξεπεράσει την εξελικτική στασιμότητα που διακατέχει πολλούς ανθρώπους και γνωρίζοντας το ποιος πραγματικά είναι, μέσω των διαρκών προκλήσεων που χαρακτηρίζουν τα αθλήματα αυτά, να αξιοποιήσει και να απολαύσει τις πραγματικές και αναλλοίωτες δυνάμεις της ψυχής του.





Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2014

Πνευματικότητα μέσα από την μαχητική πρακτική




Συζητώντας με ανθρώπους ποικίλων ηλικιών και ενδιαφερόντων σχετικά με τα μαχητικά αθλήματα διαπιστώνω ότι ο καθένας έχει μια διαφορετική εκτίμηση του τι σημαίνει να εκπαιδεύεσαι στο πλαίσιο μιας μαχητικής τέχνης.

Για κάποιους πρόκειται για τυπική διαδικασία προπόνησης που προσφέρει γυμνασμένο σώμα και προετοιμάζει για πράξεις ανταλλαγής ωμής σωματικής βίας με σκοπό τη γρονθοκόπηση μέχρι τελικής πτώσης! Για άλλους αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι όχι τόσο η σωματική διάπλαση, όσο η πνευματική καλλιέργεια που επιτυγχάνεται όταν κάποιος είναι απόλυτα αφοσιωμένος στη διδασκαλία του δασκάλου.

Επιδεικνύοντας “σιδερένια θέληση” που δεν κάμπτεται από τα εμπόδια και τα προβλήματα που ανακύπτουν ο μαθητής μπορεί να εξελιχθεί ως προσωπικότητα αποκτώντας σπουδαίες αρετές και αφού αντιληφθεί τα ελαττώματά του να εστιάσει σ’ αυτά και να τα πολεμήσει.



Αυτό είναι και το σημείο που διαχωρίζει τους αθλητές των μαχητικών αθλημάτων, που επιθυμούν να εξελιχθούν ταυτόχρονα ως μαχητές και ως άνθρωποι, από αυτούς που εστιάζουν απλώς στην άσκηση βίας και στην επίδειξη δύναμης. Η αυτό-βελτίωση είναι ένα δύσκολο μονοπάτι και αυτοί που θα το επιλέξουν θα είναι λίγοι. Γιατί προϋποθέτει αντοχή, ασταμάτητη πρακτική σωματικών και ψυχικών δεξιοτήτων, εμμονή και επιμονή. Μια τέτοια πορεία δεν επιτρέπει την κούραση και δίνει ώθηση στον ασκούμενο να συνεχίζει την προσπάθεια ακόμα και αν κάποιες φορές δεν αναγνωρίζει την ουσία του τι κάνει ή ακόμα και αν δε μπορεί ο ίδιος να αναγνωρίσει την πρόοδό του.

Ωστόσο, πέρα από την προφανή δυσκολία όλης αυτής της διαδρομής με σκοπό την αλλαγή, την αυτό-πειθαρχία και την εξέλιξη, υπάρχει ένας ακόμα κίνδυνος. Αυτός της τελειομανίας και της αυστηρής αυτό-κριτικής.

Όταν κάποιος κρίνει τον εαυτό του με πολύ αυστηρά κριτήρια μπορεί να νιώσει ενοχές για τα λάθη του ή την πορεία της προόδου του και τελικά να επηρεάσει αρνητικά την απόδοσή του από μόνος του, τόσο στην προπόνηση όσο και στους αγώνες. Και αυτό διότι ο τελειομανής λαμβάνει τις απόψεις των άλλων ως αρνητική κριτική και γενικεύει τις αποτυχίες του, τις οποίες, παράλληλα, θεωρεί συνώνυμο της αναξιότητάς του. Εμμένει σε λεπτομέρειες, καθοδηγείται κυρίως από τα ‘πρέπει’ και λιγότερο τα ‘θέλω’ και θεωρεί αποτυχία οποιαδήποτε παρέκκλιση από τον τελικό του στόχο.




Το κλειδί για τον έλεγχο μιας τέτοιας κατάστασης και, ταυτόχρονα, η ουσία στις πολεμικές τέχνες είναι το άδειασμα του νου, η απόλυτη ηρεμία και συγκέντρωση και, κυρίως, η συνειδητοποίηση ότι η τελειότητα δεν είναι παρά μια ανέφικτη ψευδαίσθηση. Έτσι, ο μαθητής απολαμβάνει τη διαδικασία της εκμάθησης και δε συνδέεται συναισθηματικά στο “τώρα”, καθώς η αποδοχή της αλλαγής χρειάζεται χρόνο…